Büyük İskender’in kumandanlarından Antigonius Monophthalmos tarafından M.Ö. 316’da kurulan, Bitinya, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı medeniyetinin izlerini bugün bile hala belirgin olarak taşıyan Bursa’nın İznik ilçesinde 2014 yılında keşfedilen göl içindeki batık bazilika, tüm dünyanın ilgisini çekmeye devam ediyor. Fransız yönetmen Pascal Guerin tarafından çekilen uluslararası ödüllü ‘İznik, Batık Gizem (İznik, The Sunken Enigma)’ adlı belgeselin gösterimi, Bursa Büyükşehir Belediyesi ve Uludağ Üniversitesi’nin katkılarıyla Gökdere Vadisi Şehir Kütüphanesi Üftade Salonu’nda gerçekleştirildi. Belgesel gösterimine Kent Tarihi ve Tanıtımı Dairesi Başkanı Güney Özkılınç, Bursa Uludağ Üniversitesi Arkeloloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Mustafa Şahin, Fransız jeolog Prof. Dr. Julia de Sigoyer ile arkeoloji ve tarih severler katıldı.
“2025 yılında, Birinci Konsil’in 1700’üncü yılı kutlanacak”
Aynı zamanda İznik Gölü Bazilikal Kilise Kazı Başkanı olan Prof. Dr. Mustafa Şahin, gösterim öncesinde yaptığı konuşmada 2014 yılında çekilen hava fotoğrafları sayesinde keşfedilen bazilikanın dünya çapında ses getiren bir keşif olduğunu ve Hristiyan dünyası için büyük bir öneme sahip olduğunu belirtti. Kilisenin tahminlerinden çok daha önemli bir yer olduğunu belirten Şahin, “Elde ettiğimiz veriler, Hristiyanlar için çok önemli olan Birinci Konsil’in bu alanda toplanmış olabileceğini ortaya koydu. Bu konsil, M.S. 325 yılında Büyük Konstantin’in girişimleriyle İznik’te toplandı ve Hristiyanlığın temel ilkeleri kabul edildi. Bu ilkeler arasında Hazreti İsa’nın Tanrı’nın oğlu olduğu ve Paskalya bayramının zamanı gibi önemli kararlar vardı. Birinci Konsil, Hristiyanlığın tüm mezhepleri tarafından kabul edilen önemli bir toplantıdır. 2025 yılında, Birinci Konsil’in 1700’üncü yılı kutlanacak ve Batı dünyasında bu tür tarihi yıllar oldukça önemsenir. Yaptığımız kazılar sonucunda, bazilikanın 390 yılından sonraki bir tarihte inşa edildiğini ve 1065 yılındaki büyük depremle yıkıldığını tespit ettik. Bazilikanın, Birinci Konsil’in toplandığı yer olmamakla birlikte konsilin bu alanda toplanmış olma ihtimaline dayanarak burada inşa edilmiş olduğunu düşünüyoruz" dedi.
“İznik’te büyük bir deprem olma ihtimali var”
Arkeologların bazilikanın neden su altında olduğunu ve nasıl bir olayla çökmüş olduğunu sıkça sorduğunu söyleyen Fransız jeolog Prof. Dr. Julia de Sigoyer ise “İznik’te meydana gelen depremler hakkında bilgi sahibi olmayı ve hangi depremin bazilikanın yıkılmasına neden olduğunu ortaya çıkarmayı amaçlıyoruz. Sismik hareketler konusunda önemli keşifler yaptık. Bazilikanın 1065 yılında yaşanan büyük bir deprem sonucu yıkılmış olduğunu keşfettik. Ayrıca 1065 yılından bu yana İznik ve çevresinde büyük bir depremin yaşanmadığını keşfettik. Verilere göre, her 900 ila 1000 yıl arasında büyük bir deprem yaşanıyor. 1065 yılındaki depremi göz önünde alırsak yakın zamanda İznik’te büyük bir deprem olma ihtimali var. İznik Gölü’nde aktif bir fay hattı keşfettik. Bu fay hattı, bölgede gelecekte bir deprem olabileceğinin habercisi olarak karşımıza çıkıyor” dedi.
Belgesel gösteriminin ardından program, soru cevap bölümüyle sona erdi.