Hayatın deneyimlerden oluştuğunu ve yeni bir yıl için hayaller kurmadan önce geçtiğimiz yılı değerlendirmek gerektiğini belirten İstinye Üniversite Hastanesi Medical Park Gaziosmanpaşa Uzm. Klinik Psikolog Damla Ekmekçibaşı, “2019 yılı bizim için nasıl geçti, hangi hayallerimizi gerçekleştirdik, hangilerini 2020’ye erteledik? Öncelikle bu soruların yanıtını vermekte fayda var.
"BAŞARDIĞIMIZ İŞLER İÇİN KENDİMİZİ TEBRİK EDEREK BAŞLAYALIM"
Önce, başardığımız, keyif aldığımız, kendimize yatırım yaptığımız deneyimleri gözden geçirebiliriz. Bunlar için kendimizi tebrik etmekle işe başlamak bizi motive edebilir. Sonrasında isteyip de gerçekleştiremediğimiz ya da ertelediklerimize bakabilir, altında yatan sebepleri düşünebiliriz. Bazen bunu neden yapamadım ya da neden başaramadım dediğimiz şeylere net bir gözlükle baktığımızda bu hedeflerin çok da gerçekçi olmadığını ya da kendimizi hazır hissetmediğimiz bir döneme denk geldiğini görebiliriz. Bazen de yeterince kararlı olamadığımızı ve çabuk pes ettiğimizi fark ederiz. Nedeni ne olursa olsun bunu keşfetmek ilk aşamadır ve oldukça yararlıdır. Bu nedenle geçtiğimiz seneye bir takım farkındalıklarla veda etmek, gelecek yıl için daha sağlıklı hedefler koymamıza olanak sağlayacaktır” diye konuştu.
YENİ KARARLAR ALIRKEN NELERE DİKKAT EDİLMELİ?
Uzm. Klinik Psikolog Damla Ekmekçibaşı hedef ve amaç belirlerken dikkat edilmesi gerekenleri ise şöyle sıraladı:
“Yeni yılda ideal kiloma geleceğim, iş hayatımda yükseleceğim, çok para kazanacağım, aradığım aşkı bulacağım.” Ne kadar büyük, ne kadar soyut ve ne kadar zor ulaşılacak şeyler... Bunun gibi hedefler maalesef hayal kırıklığı yaratabilmektedir. Bu nedenle gerçekçi ve yapılabilecek hedefler koymak oldukça önemli. Küçük adımlarla ilerleyebilirsiniz. Mesela spora başlamaya karar verdiniz, haftanın 7 günü spora gitmek ne kadar sürdürülebilir bir değerlendirin. Haftanın 2 günü spora giderek başlayın ve ihtiyaç duyarsanız arttırın. Ya hep ya hiç bakış açısından kurtulun. Bir şeyi yapmaya karar verdiğimizde tamamen bu konuda başarılı olacağız diye bir şey yok. Arada ara verebilir, başarısızlıklarımızla barışabilir ve her seferinde kendimize yeniden başlama hakkını tanıyabiliriz. Olumsuz deneyimleri genellemeyin. Geçtiğimiz yıllarda yapamadığımız ya da vazgeçtiğimiz şeyleri bir daha asla yapamayacağız diye bir düşünceye kapılmamak lazım. Her yıl, olumsuz deneyimlerimizi baz almadan ya da o olumsuz deneyimlerin altında yatan nedenleri keşfederek tekrar tekrar hedefimizde olan şeyleri deneyebilir, kendimize şans tanıyabiliriz.”
"PİYANGO HAYALİ UMUT AŞILIYOR AMA DİKKAT"
Piyangonun insanlara hayal kurmaları için umut aşıladığını belirten Psikolog Ekmekçibaşı, “Ailece ya da arkadaşlarla yapılan sohbetlerde herkes neler istediğini, çıkan parayı nasıl değerlendireceğini konuşur ve bu sohbet kişilere keyif verebilir. Kimi zaman negatif duygulardan kaçınmak için, kimi zaman hayal kurmanın verdiği haz için bunu yaparız. Gerçekleri sağlıklı bir şekilde değerlendirme yetisine sahip olan kişiler ve hayatlarını bu beklentiye göre yönlendirmeyen bireyler için hayal kurmakta bir sakınca yoktur. Ancak bu beklentiyle yaşamak ve oldukça zor bir ihtimalin gerçekleşmesi ile ilgili heyecan duyma durumu ciddi bir hayal kırıklığına sebep olabilir. Bu da psikolojik olarak çökkün hissedilmesine yol açabilir. Araştırmalara göre, ikramiye kazananlarda da durum pek iç açıcı değil. Yapılan gözlemlerde kişilerin ev, aile, iş düzenlerinin bozulduğu görülmüştür. Çıkan para ile ne yapacaklarını bilemedikleri ve hayatlarının dolayısıyla da psikolojilerinin bozulduğu görülmüştür” diye konuştu.
NASIL DEĞİŞİKLİKLER PSİKOLOJİYE İYİ GELİR?
Psikolojik dayanıklılığın çok önemli olduğunu söyleyen Psikolog Ekmekçibaşı, bu nedenle de yeni yılda kendimize yapacağımız en iyi şeyin kendimizi bu alanda beslemek olduğunu kaydetti. Uzm. Klinik Psikolog Damla Ekmekçibaşı önerilerine şöyle devam etti: “Öncelikle kendimiz için bir şeyler yapmaya lüks diye bakmamak, bunu bir gereklilik olarak görmemiz gerek. Küçük de olsa size iyi gelen şeyleri hayatınıza sokmakla işe başlayabilirsiniz. Hayatınızda daha önceden size iyi gelen ve bıraktığınız şeyleri düşünebilir, ya da hep istediğiniz ama yapamadığınız yeni bir şeye başlayabilirsiniz. Daha fazla arkadaşınızla görüşüp, daha fazla insanla bağ kurabilir, spor yapabilir, el işleriyle uğraşabilir, yeni diziler keşfedebilir, bir hayvan besleyebilir, doğayla daha fazla iç içe olabilirsiniz. Yaşadığınız problemler varsa yardım alma fikrine daha sıcak bakmaya başlayabilirsiniz. Her şeye tek başınıza göğüs germek zorunda değilsiniz. Herkesin bir desteğe ihtiyacı vardır. Sıcak ilişkiler kurmak ve kendinize iyi gelen şeyleri hayatınıza dahil etmek stresle mücadele ederken sizi bir kalkan gibi koruyabilir ve psikolojik olarak daha dayanıklı olmanıza katkı sağlar.”