Pekin
Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, ABD'nin, Çin'in uyarılarına ve protestolarına rağmen Tsai'nin "transit ziyaretine" olanak sağlayıp Temsilciler Meclisi Başkanıyla ve Kongre üyeleriyle görüşmesine izin vererek, ona "Tayvan'ın bağımsızlığını savunan ayrılıkçı görüşlerini dile getirmesi için zemin sağladığı" ileri sürüldü.
Washington yönetiminin, Tayvan'ın bağımsızlığını savunan ayrılıkçıların kendi topraklarında siyasi etkinlikte bulunmasına izin vererek Tayvan otoriteleri ile suç birliği yaptığı kaydedilen açıklamada, ziyaretin, ABD ile Tayvan arasında resmi temas niteliğinde olduğu, böylelikle ilişkilerin düzeyini yükselttiği savunuldu.
Açıklamada, ziyaretin ve görüşmenin, "tek Çin" ilkesini ve Çin-ABD ilişkilerinin temelini oluşturan Üç Ortak Bildiri'nin hükümlerini ihlal ettiği, Çin'in egemenliğine ve toprak bütünlüğüne tehdit oluşturduğu ve Tayvan'ın bağımsızlığını savunan ayrılıkçılara yanlış mesaj verdiği vurgulandı.
ABD yönetiminin, Tayvan sorununu "Çin'i çevrelemek amacıyla" kullandığı görüşüne yer verilen açıklamada, Washington'a "tek Çin ilkesine bağlı kalma" ve "hatalı ve tehlikeli yolda daha fazla ilerlememe" çağrısı yapıldı.
Çin'in yasama organı Ulusal Halk Kongresi, ülkeyi yöneten Çin Komünist Partisinin bölge ile ilişkilerden sorumlu Tayvan Çalışma Ofisi ve Savunma Bakanlığı da benzer ifadeler içeren kınama mesajları yayımladı.
Tsai'nin ziyaretleri
Çin ile egemenlik ihtilafı içindeki Tayvan'ın lideri Tsai, Orta Amerika ülkeleri Guatemala ve Belize'yi ziyaretleri öncesinde ve sonrasında ABD'ye "transit geçiş" gerekçesiyle gayriresmi ziyaretler gerçekleştirmişti.
Tayvan lideri, dün California eyaletinin Simi Valley şehrinde Temsilciler Meclisi Başkanı McCarthy ve partiler arası Kongre heyetiyle görüşmüştü.
ABD'nin önceki Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin Ağustos 2022'de Tayvan'a yaptığı ziyaret, Washington ile Pekin arasında krize yol açmıştı. Çin ordusu, ziyaretin ardından Ada çevresinde fiili abluka oluşturan askeri tatbikatlar düzenlemişti.
Çin'in topraklarının parçası olduğunu savunduğu Tayvan, Çin Halk Cumhuriyeti'nin kurulduğu 1949'dan bu yana fiili bağımsızlığa sahip bulunuyor. Çin ana karası ile Tayvan arasında iç savaşın ardından ortaya çıkan ayrılık hala devam ediyor.
Pekin, "tek Çin" ilkesini vurgulayarak, Tayvan'ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik ilişkiler kurmasına, Birleşmiş Milletler ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor, kendisini tanıyan ülkelerin Tayvan ile diplomatik ilişkileri kesmesini şart koşuyor.