Dağıstan’da Türk Şehitliği açıldı

Dağıstan’ın başkenti Mahaçkale yakınlarında 1918’de şehit düşen Osmanlı askerleri için anıt dikildi. Dağıstan topraklarını kanlarıyla sulayan 192 Osmanlı askerlerinin defnedildiği Tük Şehitliği dualarla açıldı. Kimlikleri tespit edilen 49 şehidin isimleri mezarlarına kazındı. İzzet Paşa komutasındaki Osmanlı askerleri, Birinci Dünya Savaşı’nın son günlerinde Kumuk halkını Daşnak ve Rus zulmünden korumak adına amansız bir savaşa girmişti. 1918’de Azerbaycan’ı Rus ve Ermeni işgalinden kurtaran ordu 192 şehit verirken, 15 Eylül 1918’de Bakü’yü alıp sonra Dağıstan’a yönelmişti. Dağıstanlı kardeşleriyle burada da omuz omuza verilen destansı mücadelede önce Derbent sonra Temirhan-Şura ve İncikala’yı düşman işgalinden kurtarmıştı. Anadolu’nun muhtelif yerlerinden gelen Osmanlı askerlerinin aziz hatırasına hürmeten yapılan Dağıstan’ın başkenti Mahaçkale yakınlarındaki şehitlik dualarla açıldı. Dağıstan halkının bu isimsiz kahramanlara bir vefa nişanesi olarak dikilen anıtta ise Azerbaycan İlimler Akademisi tarih profesörü Sevinç Aliyeva’nın çabaları sonucu kimlikleri tespit edilen şehitlerin adı yer alıyor. Anıtta Türkçe olarak, “I. Dünya Savaşı’nın son günlerinde, 5 Ekim 1918 tarihinde İzzet Paşa komutasındaki Osmanlı askerleri, Dağıstanlı kardeşlerinin yardımına geldi. Derbent’i, 24 Ekim’de Temirhan-Şura şehrini, 7 Kasım’da İncikala’yı düşman işgalinden kurtardılar. Dağıstan kentlerinin kurtuluş mücadelesinde, Anadolu’nun muhtelif yerlerinden gelen Osmanlı askerleri, Dağıstan topraklarını kanlarıyla suladılar. Dağıstanlı gönüllü kardeşleriyle omuz omuza savaştılar. Kumuk halkını, Daşnak ve Rus Kozaklarına karşı müdafaa ederken 192 şehit verdiler. Şimdi burada, ikinci vatanlarında bu toprakların bağrında, isimsiz mezarlarındaki ebedi istirahatgahlarında yatıyorlar. Bu şehitlerden 69 kahraman asker, Tarki Dağı eteklerinde Ağaçavul Mezarlığı’nda gömülüdür. Bu abide, Dağıstan halkının bu isimsiz kahramanlara bir vefa nişanesi olarak dikilmiştir. Ruhları Şad Olsun” satırları yer alıyor. Achagul özel mezarlığındaki şehit Türk subay ve askerlerinin listesi: 1. Abdul 2. Abdulhal (il/id) 3. Abdulrahman 4. Aziz 5. Aydın 6. Ali 7. Amirhan 8. Ahmed 9. Balkan 10. Bahtiyar 11. Davud 12. Camil 13. Ibrahim 14. Ismayıl 15. İsmet 16. Kazim 17. Kemal 18. Kaplan 19. Magomed (Mehmet) 20. Mahmud 21. Mehmet 22. Murad 23. Musa 24. Muslim 25. Mustafa 26. Nacib 27. Nacmuttin 28. Nariman 29. Nuri 30. Özden 31. Orhan 32. Osman 33. Ravşan 34. Sayid 35. Salih 36. Selim 37. Soltan 38. Suleyman 39. Taksim 40. Timur 41. Turan 42. Umar 43. Fuad 44. Hakan 45. Hasan 46. Hüseyn 47. Şenol 48. Emin 49. Enver (İHA)