Diyarbakır
Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat'taki depremlerin ardından Dicle Üniversitesi (DÜ) ve Batman Üniversitesinden bir grup akademisyen, "Yapı Bütünlüğü Tespit ve Uyarım Projesi"ni hazırladı.
Proje doğrultusunda Dicle TEKNOKENT'te faaliyet yürüten bir firma tarafından TÜBİTAK desteğiyle nesnelerin interneti (IoT) teknolojisiyle geliştirilen yazılım ile "Duyar" isimli cihaz üretildi.
Yapıdaki taşıyıcı kolon veya sabit bir duvara monte edilen cihazın üzerinde titreşim algılayan sensör bulunuyor. Cihaz, cep telefonuna entegre edilen yazılımla sensörler ve bluetooth aracılığıyla sarsıntı anında uyarı veriyor.
Cihazın TEKNOKENT bünyesindeki laboratuvarlarda yapay deprem üreten cihaz aracılığıyla 200'den fazla gerçekleştirilen denemede yüzde 100 başarı sağladığı belirtildi. Malatya'da 30 Nisan'da yaşanan 4,3 büyüklüğündeki depremde de cihazın sabitlendiği noktalarda zamanında uyarı verdiği kaydedildi.
"Psikolojik olarak da bir rahatlık sağlayacak"
Proje sorumlusu Batman Üniversitesinden Dr. Öğretim Üyesi Yasin Sönmez, AA muhabirine, insanların deprem anında korunması için ilk saniyelerde uyarı veren bir sistem geliştirdiklerini söyledi.
Cihazın insanlara deprem anında tedbir alabilecekleri süreyi kazandıracağını kaydeden Sönmez, şu bilgileri verdi:
"Cihazımızda yer değiştirme algılayan sensörler ve bluetooth mevcut. Bu cihazımızı bir evin taşıyıcı kolon veya sabit bir duvarına monte ettikten sonra verilerini bluetooth üzerinde cep telefonumuza eşleştirme yapıyoruz. Belirlenen eşik değerin üzerinde bir deprem gerçekleştiğinde cep telefonunuza gelen sesle uyarıyor. Bu uyarıyla birlikte insanların yaşam üçgeni pozisyonuna geçebilmeleri sağlanacak.
Depremin yıkıcı etkisini düşündüğümüzde ilk 20-25 saniyede hiçbir bina yıkılmıyor. Hem insanlar kendilerini yaşam üçgeni pozisyonuna alabilir hem de bina uygunsa, dışarıya çıkabilirler. Bu şekilde depremin yıkıcı etkisinden kurtulmak mümkün olabilir."
Depremin ardından bölgede gözlerin sürekli avizelerde olduğuna işaret eden Sönmez, "Deprem oluyor diye avizelere bakmayacağız. Elimizde bunu kanıtlayabilen, cep telefonumuzda anında uyarı veren bir sistem var artık. Dolayısıyla psikolojik olarak da bir rahatlık sağlayacak. Yüzde 100 deprem anında bize uyarı veriyor." diye konuştu.
"Şu ana kadar 200-250 cihaz ürettik"
Cihazın modüler bir yapıya sahip olduğunu belirten Sönmez, akıllı ev sistemine entegre de edilerek deprem anında tüm konutlardaki kişilere uyarı yapılabileceğini ifade etti.
Sönmez, cihazın bir sitedeki her blokta yer alan taşıyıcı bir kolona yerleştirilip, kapı otomatlarına entegre edilerek tüm evlerde deprem anında uyarı yapılmasının da sağlanabileceğini kaydetti.
Bu cihazın kullanılmasını tavsiye eden Sönmez, "Şu ana kadar 200-250 cihaz ürettik. Kullananlar çok güzel geri dönüşler sağladı." ifadelerini kullandı.