NATO, mülteci kriziyle mücadeleye destek olmak amacıyla Ege Denizi’nde devriye gezecek. Türkiye ve Almanya’nın inisiyatifiyle gündeme getirilen ve şekillenmesinde Yunanistan’ın da önemli rol oynadığı NATO misyonu, caydırıcılık boyutuyla öne çıkan bir niteliğe sahip. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, görevlerinin “mülteci botlarının durdurulması ya da geri gönderilmesi olmadığını” söyledi.
İlk aşamada üç savaş gemisiyle yürütülecek misyon bağlamında NATO’nun ana görevlerini, göçmenleri ticaret unsuru olarak kullanan şebekelerle ve yasa dışı geçişlerle mücadeleye yardımcı olmak amacıyla kritik bilgi ve istihbarat paylaşımı ile gözetleme oluşturacak. NATO elde ettiği bilgileri Türk ve Yunan makamlarıyla paylaşacak. Avrupa Birliği’nin dış sınırlarından sorumlu birimi Frontex’le de işbirliği içinde hareket edilecek.
AB MEMNUN: Her ne kadar NATO’nun görevi botlardaki mültecileri toplamak olmasa da göçerlerin hayatlarının tehlikede olduğu durumlarda uluslararası hukuktan kaynaklanan yükümlülükler çerçevesinde müdahale edilecek. Almanya Savunma Bakanı Ursula von der Leyen, “Kurtarılan mültecilerin Türkiye’ye geri gönderilmesi konusunda Türkiye’yle açık bir anlaşma var” dedi. NATO’nun aldığı karar AB Komisyonu tarafından da memnuniyetle karşılandı.
GEMİLER SEVK EDİLİYOR: NATO’nun Ege Denizi’nde yürüteceği denetleme görevi, NATO’nun 2 numaralı daimi deniz gücü (SNMG2) tarafından üstlenilecek. Avrupa Müttefik Kuvvetler Yüksek Komutanı (SACEUR) General Philip Breedlove’ın talimatıyla SNMG2 bölgeye sevk ediliyor. SNMG2 bünyesinde şu aşamada Almanya’dan FGS Bonn, Türkiye’den TCG Barbaros ve Kanada’dan HMCS Frederiction savaş gemileri görev yapıyor. Stoltenberg, diğer NATO ülkelerinden katkı amaçlı beyan geldiğini ve yakın gelecekte SNMG2’nin kapasitesinin artmasını öngördüklerini söyledi. Halen Almanya komutasında olan SNMG2’nin gelecekte 5-7 gemi kapasitesine ulaşması bekleniyor.
YUNANİSTAN UZLAŞMADAN MEMNUN
Yunanistan başlangıçta NATO misyonunun kendi kara sularında görev yapmasına karşı çıkan bir tavır sergilediyse de müzakerelerin ilerleyen aşamasında üç şart öne sürdü ve bu şartların kabul görmesi üzerine çekincelerini kaldırdı.
Varılan uzlaşı çerçevesinde Türk ve Yunan savaş gemileri kendi kara sularında kalacak, NATO deniz gücünün rotasyona dayalı komutası Türkiye ve Yunanistan tarafından üstlenilmeyecek ve Türkiye ile Yunanistan’a ait uçaklar NATO operasyonu bağlamındaki faaliyetlerinde birbirlerinin hava sahalarına girmeyecek.
Yunan Savunma Bakanı Panos Kammenos, Brüksel’deki uzlaşmayla ilgili “Anlaşma, göç sorununu çözecek” dedi. Kammenos, NATO güçlerince Türk sahil şeridi içinde yakalanan mültecilerin derhal Türkiye’ye gönderileceklerini söyledi.