Atatürk Üniversitesi akademisyenleri tarafından “Esnaf Kültürünün Değişimi: Erzurum’da E-Ticaretin Etkisi” üzerine yapılan çalışmada ilginç sonuçlara ulaşıldı.
Atatürk Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Genel Sosyoloji Ve Metodoloji Anabilim Dalı’ndan Sait Gülsoy ve Şeymanur Şişecioğlu “Esnaf Kültürünün Değişimi: Erzurum’da E-Ticaretin Etkisi” üzerine bir araştırma yaptı. Edebiyat ve Beşeri Bilimler Dergisi’nde yayınlanan araştırmada; küreselleşme ve iletişim teknolojilerinin getirdiği yeniliklerin, bir yandan esnaflığın kendisini, öte yandan da esnaf kültürünü dönüştürdüğü ifade edildi.
Erzurum esnafı e-ticareti sevdi
Erzurum kent merkezinde esnaflık yapan altı erkek ve altı kadın olmak üzere 12 esnaftan oluşan örnekleme yöntemiyle yapılan çalışma, nitel araştırma olarak tasarlanan çalışma meslek folklörü yaklaşımıyla ele alındı. Araştırma sonucunda ortaya çıkan en önemli hususun, Erzurum esnafı ile ilgili yapılan geçmiş çalışmaların iddia ettiği yerellikten uzaklaşacak şekilde esnafın sosyal medya mecralarına ve e-ticarete olan aşinalığının ortaya çıktığı belirtilerek, “Erzurum esnafı her ne kadar aile şirketi olmaya devam etse de e-ticaret ile en azından ulusal düzeyde genişleyen bir pazara hitap etmeye başlamıştır. Ayrıca kentin literatürde yer alan, parlak olmayan refah ve iktisadi tablosuna nazaran esnafa büyüme imkânı sunduğu da görülmektedir. Elbette bu büyüme sonunda görülen durum, belki de Ahilik geleneği ile ilişki kurulabilecek esnaf tanımından öteye pek de sabit bir unsurun kalmayıp, neredeyse tüm kültürün değişmiş ve değişmekte olduğudur.” denildi.
Esnaf ayakta durmaya çalışıyor
Erzurum esnafı, bir yandan kentteki AVM’ler sebebiyle değişen müşteri profili ve beklentisine ayak uydurmaya öte yandan teknolojik gelişmelere adapte olmaya ve kapitalist pazarın yereldeki halkası olarak pazarda var olmaya devam etmeye çalışıldığı vurgulandı. “Esnaf Kültürünün Değişimi: Erzurum’da E-Ticaretin Etkisi” konulu araştırmada maddi kültürdeki değişimin manevi kültürde de değişime sebep olacağı hatırlatılarak şöyle devam edildi, “ Bu sav, esnaflık ve esnaf kültürü için de gerçekleşmektedir. Literatürde mesleklerin, toplumsal yapıya kendi ahlaki normları ile bir düzen sağlayabilecekleri öngörüsü mevcut olsa da gerek esnaf kültüründeki değişim gerekse de esnaf örgütlenmelerinin nispeten işlevsizleşmiş konumu durumu sadece bazı meslek ahlakı normlarının sürdürülmesi şeklinde miras alan bir gelenekten öteye götürmemektedir.”