Fas Kralı 6. Muhammed, tahta çıkışının 20’nci yılı şerefine, çeşitli suçlardan tutuklu bulunan 4 bin 764 mahkum hakkında af kararı çıkardı. Dün Kraliyet kutlamaları arifesinde yapılan resmi duyuruda, 2016 yılında Hirak protestoları sırasında tutuklanan göstericiler ve bazı idam mahkumlarının da dahil olduğu 4 binden fazla kişinin af kapsamında olduğu açıklandı. Aftan yararlanan bin 916 kişinin hapis cezasının kalan kısmı silindi, 2 bin 477’sine hapis cezasında indirime gidildi, 176 müebbet mahkumunun cezasını belirli sürelere dönüştürülürken, 31 idam cezası da müebbet hapse çevrildi. Diğer taraftan, 164 mahkum serbest bırakıldı. Aftan yararlanan kişiler seçilirken yaşlılar, ciddi sağlık sorunları yaşayan mahkumlar, engelli kişiler, çocuklar ile hamile kadınlarla çocuklu kişilere öncelik tanındı. Aftan yararlanan kişiler, kendilerine tanınan bu fırsattan en iyi şekilde yararlanırken topluma faydalı birer birey olmaya da söz verdi. Her yıl düzenlenen tahta çıkış töreni öncesi Kral 6. Muhammed, hatırı sayılır miktarda tutuklu hakkında af kararı ilan ediyor. Bu gelenekselleşmiş seremoni öncesinde binlerce tutuklu ve tutuklu yakını, kral tarafından yapılacak duyuruyu bekliyor.
HÜKÜMETE VE BÜROKRASİYE “TAZE KAN” Pazartesi gecesi yaptığı açıklama sırasında Kral 6. Muhammed, ülkedeki eşitsizliğin üstesinden gelmek için hükümette görev değişikliği yapılacağı, bunun için de siyasi ve idari pozisyonlara "taze kan" enjekte edileceğine dair söz verdi. Ülkenin kuzeyindeki Tetuan şehrindeki sarayından açıklama yapan 55 yaşındaki Kral 6. Muhammed, ülkede altyapı ve özgürlükler ile ilgili sağlanan ilerlemelerden memnun olduğunu ancak çabaları "yeterince etkili" bulmadığını duyurdu. Arap Baharı’nın etkisiyle 2011’de Fas’ta başlayan 20 Şubat hareketi, aynı yılın sonunda yapılan anayasa referandumu neticesinde gidilerek meclisin ve başbakanın güçlerinin arttırılmasını sağladı. Fakat kral, devlet başkanı, ordunun başı, ülkenin üst düzey İslami otoritesi konumlarını elinde tutarak ve ekonominin kilit sektörleri üzerinde sıkı kontrol sağlayarak kraliyet yönetimindeki gücün neredeyse tamamını elinde tutuyor.
HİRAK HAREKETİ NASIL BAŞLAMIŞTI? Fas’ın kuzeyinde Rif adıyla bilinen bölgede halk uzun süredir yoksulluk nedeniyle sıkıntı çekiyor. Yasa dışı esrar üretim ve satımı nedeniyle bölgedeki her türlü ticari faaliyet polis tarafından sıkı denetime tabi tutuluyor. 2016 yılında, Tanca’da balıkçılık yapan Muhsin Fikri isimli gencin, polis müdahalesi sırasında çöp kamyonunun presinde ezilerek feci şekilde ölmesi geniş çaplı protestoları başlattı. Tanca’da başladıktan sonra kısa sürede ülke geneline yayılan protestolar, zamanla yerini daha çok kalkınma ile yolsuzlukla ve işsizlikle mücadele taleplerine bıraktı. Üzerinden neredeyse 3 yıl geçmesine karşın olayın unutulmasını istemeyen göstericiler zaman zaman toplanarak taleplerini hatırlatıyor. 400’den fazla göstericinin tutuklandığı ve yargılandığı tahmin edilse de konuyla ilgili paylaşılmış resmi bir rakam bulunmuyor. Tutuklanan Hirak göstericilerinden yaklaşık 250’si daha önceki yıllarda affedildi.