Türkiye’de yaşanan siyasi gerginlik ve artan terör olayları iç piyasada tedirginliğe yol açıyor. Borsadaki çıkış ve dövizdeki tırmanış mevduat ve kredi faizlerinde de artışa neden oluyor.
Geçmiş dönem trendlerinde olduğu gibi önce kredi faizlerine yansıyan artışlar daha sonra bankaların mevduat faizlerinde yükseliş yönünde görülüyor. Piyasalarda yaşanan hareketlilik sonrası dövizle mevduat arasında sıkışan bankaların mevduat faizleri yüzde 13’lere çıktı. Mevduatı tutmak... Bankalar müşterilerinin TL mevduatına yüzde 12.25 ile yüzde 12.75 arasında değişen faizler veriyor. Bir ay önce yüzde 10’larda olan mevduat faizleri son bir hafta içinde yüzde 12’nin üstüne çıktı.30 gün içinde yüzde 10.50’den yüzde 13’e çıkan banka mevduat faizlerindeki bu artışı değerlendiren bir bankacı, ‘TL değer kaybediyor, döviz artıyor, borsadan çıkışlar var. Mevduatı tutmak için faizlerde artış olacak” dedi. Beklentiler olumsuz Mevduat faizlerindeki artışın seçim sonrasında da siyasi tablonun değişmemesi beklentisi nedeniyle süreceğini belirten sektörün önde gelen bankacılarından biri şu görüşleri paylaşıyor:“Türkiye’nin iç güvenlik ve terörle ilgili önemli sorunları var. Ülkedeki iç karışıklık ve siyasi belirsizlik devam ediyor ve 1 Kasım’dan sonra da bu sorunların çözümleneceğine yönelik bir beklenti yok. Bu da piyasalara ve ekonomiye negatif olarak yansımaya devam edecek.”Mevduat faizlerinden önce artış gösteren banka kredisi faizlerinde konut kredisi faizleri 120 aylık vadede yüzde 1.13’e çıktı. Konut kredisi faizleri kısa bir süre önce yüzde 0.89 - yüzde 0.93 seviyelerindeydi. Döviz körükledi Bankalar mevduat için swap gibi farklı işlemlere de başvuruyorlar. Swap işlemi piyasada döviz kurlarının tırmandığı dönemde ortaya çıktı. Daha önce döviz tırmanışında swap işlemlerini bir kamu bankası ve bir kaç özel banka gerçekleştirmişti. Bankalar bireysel müşteriden gelen döviz hesabı taleplerini dikkate alarak bu işe yöneldiler. Şimdi ise 100 bin TL’nin üstünde parası olan kişilere yüksek faizli swap önerisinde bulunuyorlar.Swap yapan bir müşteri TL olarak yatırdığı parasının bir kısmını vadeli de tutup bir kısmını dövizde tutarak hem faiz hem de kurdan gelir elde ediyor. Bono ihraç ediyorlar Mevduatta tekrar büyük bir rekabet yarışına girmek istemeyen bankalar, swap’ın yanı sıra iç piyasada bono ihraçlarına da ağırlık veriyorlar. Bankaların bonu ihraçları 3 ay ile 1 bir arasında değişiyor. Bankaların iç piyasada bono ihraçlarına yönelmelerinin bir nedeni de siyasi belirsizlik nedeniyle dış piyasalarda Türkiye’nin ülke risk priminin artması. Bankalar yurtdışından uygun maliyetlerde sendikasyon bulmakta zorlanıyorlar. SWAP NEDİR? “Değiş tokuş etmek, takas etmek” anlamına geliyor. Swap işlemlerinde amaç, faiz oranları ile döviz kurlarındaki değişmeler sonucunda ortaya çıkan riski en aza indirmek. Swap’ın faiz türleri, sabit faiz - değişken faiz, vadeden önce son verme hakkı veren, vadeli (Forward), faiz oranının sonradan belirlenmesi hakkını veren türleri var. Para (döviz) swap’ları ise sabit faiz - değişken faizli olabiliyor. (Milliyet)