Çin’in yanı sıra İtalya ve İran’da da ağır bir tabloya yol açan koronavirüs nedeni ile Türkiye’de tespit edilen vaka sayısı 2. Sağlık Bakanlığı ve Ticaret Bakanlığı’nın bir süredir aldıkları yoğun tedbirlere her geçen gün yenileri ekleniyor. Süreç, milyonlarca çalışan ve şirketi de yakından ilgilendiriyor.
AYNI İŞ YERİNDE ÇALIŞAN BAŞKA BİR KİŞİDE ÇIKSA BİLE…İstanbul Barosu’na üye avukat Esin Kılıç, konuya ilişkin yaptığı açıklamada “İşçinin kendisinin, aynı işyerinde çalışan bir başka işçinin veya işverenin ‘bulaşıcı hastalık’ taşıması hali, 4857 sayılı İş Kanununun 24. ve 25. maddelerinde düzenlenmiş durumda. İşçinin iş akdini haklı nedenle feshini düzenleyen 24. maddeye göre, işveren ya da aynı işyerinde çalışan bir başka işçi bulaşıcı bir hastalığa tutulursa, işçi, iş akdini haklı nedenle feshedebilir. İşçinin iş akdini haklı nedenle feshini düzenleyen 25. maddeye göre ise, işçi, bulaşıcı hastalığa, kendi kusuruyla yakalanmışsa ve bu sebeple ardı ardına üç iş günü veya bir ayda beş iş gününden fazla süreyle işe devam etmemişse, işveren, iş akdini haklı nedenle feshedebilir” dedi.
HAKLI NEDENLE FESİH YAPILABİLİRAv. Kılıç açıklamasının devamında “Bundan başka, işçinin tutulduğu hastalığın tedavi edilemeyecek nitelikte olduğu ve işyerinde çalışmasında sakınca bulunduğunun Sağlık Kurulunca saptanması durumunda da, işveren iş akdini haklı nedenle feshedebilir. Bununla birlikte, işveren, iş akdini sağlık sebepleri nedeniyle feshetmişse, işçiye kıdem tazminatı ödemek zorundadır. Bu yasal düzenlemeler ışığında, işçi, işveren veya aynı işyerinde çalışan bir başka işçinin, bulaşıcı ve son derece tehlikeli korona virüsüne yakalanması, iş akdini haklı nedenle feshetmek için bir gerekçe olarak kabul edilmelidir” şeklinde konuştu.
YARIM ÜCRET ÖDEME ZORUNLULUĞU VARAv. Kılıç, koronavirüsün, İş Kanunu çerçevesinde ‘Zorlayıcı Sebepler’den biri olarak kabul edilebileceğine işaret ederek şunları kaydetti: “İşçinin çalıştığı işyerinde bir haftadan fazla süre ile işin durmasını gerektirecek zorlayıcı sebepler ortaya çıkarsa, işçinin; işçiyi işyerinde bir haftadan fazla süre ile çalışmaktan alıkoyan zorlayıcı bir sebebin ortaya çıkması halinde ise işverenin iş akdini haklı nedenle feshetme hakkı bulunmaktadır.
İşveren, iş akdini zorlayıcı sebepler nedeniyle feshetmişse, işçiye kıdem tazminatı ödemek zorundadır.
İşveren İş Kanununun 40. maddesine göre bu bir haftalık süre içinde işçiye her gün için yarım ücret ödemek zorundadır. Bir haftalık süre içinde iş akdi askıda bulunduğu gibi bu süreden sonra da işverence haklı nedenle fesih hakkı kullanılmazsa, iş akdi askıda kalmaya devam eder ancak işveren tarafından ücret ödenmesi zorunluluğu ortadan kalkar” dedi.
YAZILI BİLDİRİM ŞARTAv. Kılıç, işverenin, işçileri ücretsiz izne çıkarıp çıkaramayacağı yönündeki soruya ilişkin ise “İşçinin işveren tarafından ücretsiz izne çıkarılması, İş Kanununda ‘çalışma koşullarında değişiklik ve iş sözleşmesinin feshi’ başlıklı 22. maddesi kapsamında değerlendirilmelidir. Buna göre; işveren, işçiyi ücretsiz izne çıkarma kararını, işçiye yazılı olarak bildirmek zorundadır. Yazılı şekle uygun olarak yapılmayan ve işçi tarafından altı işgünü içinde yazılı olarak kabul edilmeyen değişiklikler işçiyi bağlamaz. İşçi ücretsiz izne çıkarılma kararını altı işgünü içinde kabul etmezse, işveren değişikliğin geçerli bir nedene dayandığını yazılı olarak açıklamak, bildirim süresine uymak ve şartları oluşmuşsa tazminat ödemek suretiyle, iş sözleşmesini feshedebilir. İşverenin, işçiyi ücretsiz izne çıkarma kararını yazılı olarak bildirmesi ve işçinin de bunu yazılı olarak kabul etmesi halinde, iş sözleşmesi izin süresince askıya alınmış olur. İşçi, ücretsiz izne çıkarılma kararını yazılı olarak kabul etmemiş ancak karara uygun davranmışsa, bu karara muvafakat etmiş sayılır” yönünde değerlendirmede bulundu.
GELİR DESTEĞİ SAĞLANABİLİRAv. Kılıç, koronovirüs nedeni ile kısa çalışma ödeneğine ilişkin ise şu değerlendirmeyi yaptı: “İşyerindeki faaliyetin tamamen veya kısmen en az dört hafta süreyle durdurulması hallerinde, işyerinde üç ayı aşmamak üzere (Cumhurbaşkanı kararı ile 6 aya kadar uzatılabilir.) sigortalılara çalışamadıkları dönem için gelir desteği sağlanabilir. Kısa Çalışma Kapsamında; işçiler için kısa çalışma ödeneği ödenmesi ve Genel Sağlık Sigortası primlerinin ödenmesi hizmeti sağlanmaktadır. Bunun için işveren tarafından İŞKUR’a başvuruda bulunulması ve İş Müfettişlerince yapılan uygunluk tespiti sonucu işyerinin bu durumlardan etkilendiğinin tespit edilmesi gerekir.”