Yılsonunda büyük bir azim ve kararlılıkla alınan kararların pek çoğu ne yazık ki yeni yılda gerçekleşemiyor. Kilo vermek, yeni bir iş bulmak ya da yaşam tarzını değiştirmek gibi uzun soluklu pek çok hedef daha ilk haftalardan askıya alınıyor.
Peki, alınan kararlardan vazgeçmemek ve ‘yeni yıl pişmanlığı’ yaşamamak için neler yapmak gerekiyor? DBE Davranış Bilimleri Enstitüsü’nün Kurumsal Gelişim Merkezi Yöneticisi Psikolog Ayşegül Horozoğlu Enkavi, “Yeni başlangıçlar yüksek motivasyon ister. Çünkü insanlar alışkanlıklarından kolay kolay vazgeçemezler. Şimdiye kadar yapmadığını yapmak kolay değildir. Bu nedenle bir başlangıç noktası belirlemek ilk adımı atmak anlamına gelir. Gerekli olan motivasyonu sağlar. Hafta başı, yılbaşı gibi günler başlangıcı çağrıştırdığı için herkes tarafından tercih edilen zamanlar oluyor” diyor.
Karar alınırken varılmak istenilen noktayı ve o noktaya varana kadar izlenecek yolu tanımak gerektiğine değinen Enkavi, “Yeni yılın herkes için yeni bir başlangıç; umut anlamına gelir. Bu dönem hedef koymak için net bir zaman dilimidir. Tamamen psikolojik bir durum. İnsanlar yeni yıla girerken içinde bulundukları değişim atmosferi içinde şimdiye kadar yapmak isteyip de yapamadıkları pek çok şey için yeni kararlar alırlar. Tıpkı doğum günlerinde yaptıkları gibi” diyor.
Yeni yılda verilen kararların uygulanabilir olması için hedefin çok net belirlenmiş olması ve gerçekleşmesini sağlayacak aksiyonların adım adım çıkarılmış olması gerektiğinin altını çizen Enkavi, “Hatta hedef uzun soluklu ise bunu daha küçük parçalara bölerek gerçekleştirmek gerekir. Kısa vadeli hedefler gerçekleştikçe daha uzak ya da zor hedeflere varmak kolaylaşır. Bizi motive eder, hedef gözümüzde büyümez ve ulaşılmaz olmaktan çıkar, çünkü ulaşılması zor gözüktüğünde, vazgeçmek çok daha kolay olur. İnsanoğlu, bir hedefin ucunda tanımlanmış bir ödül yoksa kolay vazgeçebiliyor. Kararımızı uygulamak için güçlü bir dürtü olması ve bununla ilgili duygu geliştirmemiz gerekir” diyor. Enkavi, Gerçekçi hedef belirlemek, hedefleri belirlerken olumlu ifadelere odaklanmak, hedefin somut ve ölçülebilir olması, hedefi küçük ulaşılabilir parçalara bölmek ve hedefin başarı kriterini net belirlemenin de kritik önem taşıdığını sözlerine ekliyor.
TÜRKİYE’NİN YENİ YIL HEDEFLERİ…
Peki, Türkiye’de en çok hangi konularda hedef belirleniyor? Araştırmalara göre yeni yıl arifesinde alınan en popüler kararlar arasında sağlıkla ilgili olanlar geliyor. ‘Sağlığıma dikkat edeceğim, kilo vereceğim, düzenli spor yapacağım, sigarayı bırakacağım’ gibi bir liste uzayıp gidiyor. Sonraki sıralamada ise kişisel gelişim ile ilgili kararlar devreye giriyor. “Seyahate çıkacağım, görmediğim yerleri göreceğim, daha çok kitap okuyacağım, işimle ilgili bir başarıya imza atacağım ya da yabancı dil öğreneceğim’ Türklerin en popüler yeni yıl dilekleri arasında…
Bunların dışında en sık rastlanan kararların ise; ‘arkadaşlarıma ve kendime daha çok zaman ayıracağım, kitap yazacağım en azından ya da yazmaya başlayacağım, çocuklarımla daha çok vakit geçireceğim’ olduğuna değinen Enkavi, “Yeni yaşam başlangıçları yani evlenmek, nişanlanmak, çocuk istemek vs. bu liste böyle uzayıp gidebilir. Tabii ki kültürel farklar burada da söz konusu. Yaşayış tarzı, içinde bulunduğumuz sosyal ortam, sosyo kültürel birtakım farklılıklar, bizlerin kişilik özelliklerini bile farklılaştırıyor. Dolayısıyla beklentiler, amaçlar, bizi motive eden unsurlar farklılaşıyor” diyor.