İstanbul Bilgi Üniversitesi Klinik Psikoloji Bölümü Yüksek Lisans Çocuk-Ergen Alt Dal Program Direktörü Yrd. Doç. Dr. Elif Akdağ Göçek, oyunun çocukların hem bilişsel hem de fiziksel gelişimi üzerinde olumlu etkileri olduğuna dikkat çekti. Sömestr tatiline az bir süre kala ailelere rehberlik edecek bilgiler veren Göçek, çocukların tatilde oyun oynamasının önemine değindi.
Göçek, oyunun çocuğun vücuduyla ve çevresiyle daha iyi bir ilişki kurmasına olanak verdiğini, motor gelişimine yardımcı olduğunu belirtti. Oyunun, çocukların bilişsel gelişiminde de çok önemli bir yer tuttuğunu vurgulayan Göçek, şunları söyledi: “Oyunlar, çocukların yeni bilgiler öğrenmesine fırsat yaratır. Öğrenilen yeni bilgiler oyun içinde tekrar edildikçe daha iyi hatırlamasını sağlar. Örneğin nesnelerin üst üste konulması ya da birleştirilmesiyle oluşturulan bir ev, çocuğa ağırlık, büyüklük ve küçüklük gibi birçok kavramı anlama ve deneme fırsatı yaratır.”
SOSYAL BECERİLERİ GELİŞİYOR
“Oyunların bir başka önemli katkısı da çocuklara sosyal beceri kazandırmasıdır” diyen Yrd. Doç. Dr. Elif Akdağ Göçek, “Toplumsal yaşamın en önemli unsuru olan sosyal ilişki kurallarını çocuklar, en iyi oyunlar sırasında öğrenir. Bir başkasını beklemeyi, isteklerini durdurmayı, paylaşmayı, başkalarıyla oynadıkları oyunlarda yaşayarak öğrenir. Oyunlar, çocukların kendilerini ifade etme, isteklerini başkalarına anlatma gibi birçok sözel iletişim becerilerinin ilerlemesine de destek verir. Çocuk oyunlar sayesinde kişilerarası ilişkileri anlar; davranışlarını karşısındakine göre ayarlamayı öğrenir. Sosyal becerinin en önemli unsurlarından olan kendini başkasının yerine koyma ve anlama becerileri de yine oyun sayesinde artar” dedi.
DUYGULARI TANIYOR
Göçek’e göre oyunlar çocukların duyguları tanımasına da yardımcı oluyor: “Duyguların en çok ifade edilip, fark edildiği oyunlar ise hayali oyunlar. Çocuklar bu oyunlarda başlarından geçen olayları, korku ve endişelerini çok daha rahat sergileyebilir. Kelimelerle anlatamadıkları birçok duygu ve düşünceleri bu oyunlarda karşımıza çıkar.”
OYUNLARDA TEKRAR EDEN KONULARA DİKKAT
Son yıllarda yapılan araştırmaların çocuklarıyla oyun oynayan ebeveynlerin onlarla daha az sorun yaşadığını gösterdiğinin altını çizen Göçek, şöyle devam etti: “Araştırmalar özellikle, ebeveynlerin çocuklarını yönlendirmeden sadece takip ettikleri, onları anlamaya çalıştıkları oyunların önemini vurguluyor. Bu noktada ebeveynlerin oyun oynarken, çocukların endişelerini, isteklerini, duygularını rahatça konuşmasına yardım etmesi önemli. Anne babalar, oyunlarda tekrar eden konulara da dikkat etmeli ve çocuklarını endişelendiren, mutlu eden, yaratıcılıklarını artıran düşüncelerin oyundaki gelişimini izlemeliler. Oyuncak seçiminde ise, yaşlarına ve fiziksel gelişimlerine uygun nitelikte, günlük yaşamda oynamalarına imkan verecek oyuncaklara sahip olmalarına dikkat edilmeli. Oyuncak seçiminde kız ve erkek cinsiyet ayrımı yapılmamalı. Erkek çocuklar aile figürleriyle (anne-baba, vs) kız çocukları da arabalarla oynayabilmeli. Özellikle günlük yaşamlarında onları etkileyen olayları canlandırabilecekleri, taşıtlar, kuklalar, bebekler, telefonlar, ev mobilyaları, mutfak ve doktor malzemeleri, evcil ve vahşi hayvanlar gibi birçok oyuncağa yer verilmeli.”