Yoğun personel çalışan sanayi ticaret şirketlerinde özellikle insan kaynakları, personel muhasebe departmanlarının çalışanları için gerçekten üzülürüm. SGK, Vergi Daireleri , Çalışma il müdürlükleri, devletin çeşitli kademelerindeki müdürlükler için yüzlerce çeşit bildirimler formlar düzenlemek teslim etmek, düzenli düzensiz denetimlerde uykusuz geceler geçirmek kaderleridir.
başlayan personelin bildiriminin bir gün geç verilmesi demek, o şirketin tüm teşviklerinin primlerinin yanması gibi büyük risklere gebe, keza vergisel bildirimler ve diğerlerinin de gecikmesi, hatalı bildirimi pek şok riske gebedir.Pandemide milyonlarcamız evlerimizde dizi filmler izlerken özellikle İK ve muhasebe departmanları o günlerde kısa çalışma ödenek bildirimlerini hazırlarken hele başlarda , bıktırıcı bunaltıcı gece mesailerine maruz kalmışlar saçları beyazlatmışlardır.
Geçtiğimiz günlerde Bursa’da polisin bir sanayi tesisine gelerek çalışanların kimlik kanununa istinaden ayrıca en yakın karakola bildirilmediğinden, bildirilmeyen çalışan başına 15-17 bin lira arası para cezasıyla sonuçlanacak tutanaklar tuttuğu bilgisini aldım.
Bu da nereden çıktı ? derken kısa bir göz atmayla kimlik bildirme kanununa denk geldim. Evet, 1973 yılında Kanunlaşan, 1774 sayılı kimlik bildirme yasasına göre başta konaklama tesisleri olmak üzere her çeşit ticaret ve sanat amacı güden iş yerlerinde çalışanlar ve buralarda her türlü barındırmalar için iş yerlerinin sorumlu işleticisi tarafından örneğine uygun kimlik belgesi doldurularak üç gün içinde genel kolluk örgütüne verilmesi zorunlu. Çıkışlar da keza.
Bildirimlerin digital ortamda verilebilmesi sağlanmış sağlanmasına da sistem ve donanım olarak ne işyerleri ne de karakollar buna hazır mı ? soru işareti.
Kanun, Askeri rejim mantığında serpiştirilmiş. Koca sanayi işletmelerini “ticarethane” olarak niteleyen eksik ve sakat bir düzenlem. Kayıt dışılığı önlemede de her hangi bir artısına rastlanmamış.
Günümüze gelindiğinde pek çok sektör için neredeyse tamamen angarya halini almış. Zaten işi başından aşkın olan personel İK ,muhasebe gibi departmanlara bir de bu angaryanın yüklenmesi olacak iş değil. Öte yanda, İşveren zaten SGK kurumuna çalışanlarının tüm bilgilerini giriş çıkışları eksiksiz olarak veriyor. Farklı bir bildirim yapması da söz konusu değil maazallah SGK cephesinden gelebilecek müeyyideleri göze alamaz.
Bazı kanunlar vardır. Devlet de millet te bilir ama faydasız zararsız yıllanır raflarda. Bu kanun da rafında dururken sanırız birilerinin para cezası kesme iştahı kabardı ki uygulamalar başlamış. Adam başı her sene yükseltilen ve 2023 ler için geçerli on-on beşbin lira cezalar milyonlara ulaşabilir can yakıcı olabilir.
Personel yoğun firmalar bildirimlerini yapmalı, kanun koyucu ve ilgililer de bu saçma sapan angarya prosedürleri yasa metinlerinden çıkarıp SGK bildirimlerinin emniyetle entegrasyonunu sağlayarak pandemiden depremden yeni çıkmış ekonomimizde zaten faizlerle, dövizlerle uluslar arası alanda rekabete üretime yeterince motive olamayan sanayi erbabına zorluk çıkarmamalı, onların sadece ve sadece insana/üretime odaklanmasına vesile olabilir.
Efendim, 2023 yılının sanırım son haftası/yazısı olacak. Tüm okurlarımızın yeni yıllarını sağlık, afiyet içerisinde, şiddetten savaştan kan ve gözyaşından arınmış bir dünya ve daha iyi bir ekonomi , daha müreffeh bir yaşam dileklerimle tebrik ediyorum. Sağlıcakla kalınız.