Ä°stanbul ValiliÄŸi'nce yürütülen Ä°stanbul Sismik Riskin Azaltılması ve Acil Durum Hazırlık Projesi'nde (Ä°SMEP) gelinen aÅŸama Meclis Deprem AraÅŸtırma Komisyonu'nda deÄŸerlendirildi.
Meclis'te sunum yapan Proje Direktörü Gökhan Elgin, 1999'da 18 bine yakın can kaybına neden olan Kocaeli ve Düzce depremlerinde 113 binanın tamamen yıkıldığını, 675 bin kiÅŸinin evini terk ettiÄŸini ve doÄŸrudan ekonomik kaybın 15 milyar dolarla gayrisafi hasılanın yüzde 7'sine yaklaÅŸtığını vurguladı.
NEDEN Ä°STANBUL?
Elgin ÅŸu bilgileri verdi: "Sürdürülebilir kalkınmanın afetle imtihanı diyoruz. Önceliklendirme neticesinde ilk adım Ä°stanbul'du. Neden Ä°stanbul? Dünyada deprem riski en büyük 3 ÅŸehirden biri ve 15 milyonu aÅŸan nüfusuyla Türkiye'nin en büyük ÅŸehri. Kilometrekare başına 2 bin 840 kiÅŸi düÅŸüyor, Türkiye'nin en yoÄŸun ili. Turizm, ticaret ve sanayisiyle gayrisafi hasıla dağılımına göre yüzde 31 katkıyla lider il. Ä°stanbul'daki bir depremin, Allah korusun, ekonomiye de çok olumsuz etkisi olacak. Ä°stanbul'da olası 7.5 büyüklüÄŸündeki bir depremin faturası, Swiss Re'nin (uluslararası risk ölçüm ÅŸirketi) çalışmasına göre, 90 ila 120 milyar dolar arasında."
ÖÄžRENCÄ°LER GÜVENDE
1999 öncesi Ä°stanbul'da yapılan okulların yüzde 90'dan fazlasının ya güçlendirildiÄŸini ya da yeniden yapıldığını ifade eden Elgin, "Oradaki kriter de, yüzde 40 maliyeti aşıyorsa yıkıp, yeniden yapıyoruz. Hastanelerde yüzde 75-80 civarı, idari binalarda yüzde 50, yurtlarda yüzde 94 ve sosyal hizmet binalarında yüzde 80 gibi bir rakama ulaÅŸmış olduk Ä°SMEP Projesi'nde. Bin 66 okulda bin 254 binayı güçlendirdik veya yeniden yaptık. 5 milyon metrekare inÅŸaat alanına tekabül ediyor, 1.7 milyon öÄŸrenci ve öÄŸretmenimiz artık güvenli okullarda. 30 bin 950 toplam derslik sayımız var. Ayrıca Ä°stanbul'un en büyük sorunu arsa arsa üretmek. Bin metrekare bir okulu yıktığımızda, 2 bin 500 metrekare yapmışız ortalamada, yani büyütüyoruz da. 7 bin 486 derslik yıktık, yerine 12 bin 538 derslik yaptık. Bunu 24 dersliÄŸe bölersek ilave 210 okul yapmışız gibi. Åžu an 2.3 milyar euronun 2 milyar eurosunu kullandık. 2023'e kadar Ä°stanbul'daki 1999 öncesi okullarımızı tamamlayacağız" diye konuÅŸtu.
"HASTANELER DEPREMDE ÇALIÅžACAK"
Hürryet'in haberine göre, saÄŸlık sektöründe, 12 hastane, 59 polikliniÄŸin güçlendirmesini, 5 hastane, 2 polikliniÄŸin yeniden yapımının tamamlandığı bilgisini veren Gökhan Elgin, "Bunlarda temel seviyesinde kullandığımız sismik izolatörler zaten deprem yükünün çoÄŸunu absorbe ediyor. Yukarı katlara çok deprem yükü gelmediÄŸi için deprem sırası ve sonrasında çalışacak inÅŸallah bu hastaneler. Ä°zolatör için kolonları seçip krikoya taşıttırıyoruz. Yükü krikoyla alıp, kolonun altına veriyoruz. Tabiri caizse peynir gibi kesiyoruz arayı. Daha sonra oraya izolatörümüzü yerleÅŸtiriyoruz" dedi.
HARCAMADA 1'E 10 DÖNÜÅž VAR
Deprem öncesi harcanan 1 liranın, deprem sonrası kaç lira olarak döndüÄŸü konusunda da çalışma yaptıklarının altını çizen Gökhan Elgin, sözlerini ÅŸöyle sürdürdü: "Deprem öncesi harcanan 1 lira, eÄŸer deprem gününün herhangi bir saatinde olursa, 7.3 lira olarak dönüyor. EÄŸer gündüz saatlerinde olursa 9.6, 10 liraya yakın geri dönüÅŸ oluyor. Uluslararası literatürde aslında 1'e 7, 1'e 8 rakamı kabul edilebilir. Bu projenin 7 ile 10 arası geri dönüÅŸü var."
