Oldukça eskiye dayanan koç katım geleneÄŸi, Tunceli’nin Pülümür ilçesine baÄŸlı Hel Yaylası’nda devam ediyor. Erkekler, sabahın erken saatlerinde boyadıkları koçların vücutlarına desenler çizip boyunlarına elma asıyor. Kadınlar ise gelecek yılın bereketli geçmesi amacıyla "kömbe" piÅŸirip yayladakilere dağıtıyor. Ritüel, koçların çocuklar tarafından sürüye katılmasıyla sona eriyor. Kimi çocuklar sürüye katılan koçlara binerken, kimileri de boyunlarına asılan elmaları almak için birbirleriyle yarışıyor.
"GELENEĞİ DEVAM ETTÄ°RMEYE ÇALIÅžIYORUZ"
Koç katımının oldukça eski bir gelenek olduÄŸunu söyleyen Özer GündoÄŸdu, “Eylül aylarında koç katımı yapılır. Yaylaya geldiÄŸimiz zaman koçları sürüden ayırırız. Koç katımı eski bir gelenektir. Katım öncesi koçlar boyanır. Åžöyle bir benzetme yapalım, genç biri yeni evlendiÄŸi zaman kına sürülür ya bu da onun bir benzetmesidir. Boyunlarına elma takarız. Evde ’bıcik’ dediÄŸimiz niyaz yapılır ve komÅŸulara, çocuklara dağıtılır. Yıllardan bu yana devam eden bir gelenektir. Biz de elimizden geldiÄŸince devam ettirmeye çalışıyoruz. Elmayı ipe takıp koçların boynuna asıyoruz. Ondan sonra koçları bırakıyoruz ve çocuklar onları kovalamaya baÅŸlıyor. Çocuklar da koçların boynundan elmayı söküp yiyorlar” dedi.
Koç salımı sonrası elmayı almayı baÅŸaran çocuklardan Nehir Demir, “Babamlar, koçları tutup boyunlarına elma astılar. Sürünün içine saldılar, bizler de peÅŸlerinden koÅŸtuk. Ä°lk elmayı kim kapacak diye birbirimizle yarışıyorduk. Ä°lk yakalayan ben oldum. Bunun bana ÅŸans getireceÄŸine inanıyorum” ifadelerini kullandı.
Çocuklardan Ä°lkcan Demir de, “Biz her sene koçların peÅŸinden koÅŸuyoruz. Babamlar koçları boyuyor ve daha sonra koçları koyunların içine salıyor. Bizler de peÅŸinden koÅŸup elmayı yakalıyoruz. Bunun bize ÅŸans getireceÄŸini düÅŸünüyoruz” ÅŸeklinde konuÅŸtu.
Koç katımı nedeniyle kömbe piÅŸiren Sevim GündoÄŸdu, “Koçların niyazını yaptık. Niyazımızı komÅŸulara, çocuklara dağıttık. Eskiden gelen bir geleneÄŸimiz bu. Koçlar için lokma dağıtıyoruz, çünkü onlar bizim rızkımızdır” dedi.
(Ercan Topaç - Kamil Can Kılıç/Ä°HA)
