BaÅŸkent Üniversitesi Adana Dr. Turgut Noyan Uygulama ve AraÅŸtırma Merkezi, Üroloji Anabilim Dalı ÖÄŸretim Üyesi Doç. Dr. Cevahir Özer, kemoterapi ve radyoterapi gibi kanser tedavisinde kullanılan yöntemlerin sperm hücrelerinin üretiminde kalıcı hasara neden olabileceÄŸini belirterek, "Tıp bilimindeki ilerlemeler; kanser tedavisinde de her geçen gün yüz güldüren geliÅŸmeleri beraberinde getirmiÅŸtir. Genç erkek hastaların hayatta kalma oranı yaklaşık yüzde 80 civarındadır. Bazı kanserlerde ise bu oran yüzde 95’e çıkabilmektedir. Bununla birlikte verilen tedaviler hayatta kalan hastaların yaklaşık dörtte birinde üreme fonksiyonlarında kalıcı bozulmaya neden olmaktadır ve bu durum kısırlık ile sonuçlanmaktadır. Bu nedenle özellikle genç yaÅŸta veya çocuk sahibi olma isteÄŸi olan erkeklerde; üreme fonksiyonlarının korunması için, sperm dondurma iÅŸlemi çok önemli bir seçenek olarak karşımıza çıkmaktadır” dedi.
"Sperm dondurma iÅŸlemi ile çocuk sahibi olma ÅŸansı devam edebilir"
Kanserle mücadele eden erkeklerde üreme fonksiyonlarında bozulma riskinin önemli bir endiÅŸe kaynağı olduÄŸuna dikkat çeken Doç. Dr. Cevahir Özer, ÅŸöyle devam etti:
"Kanser hastalarında üreme fonksiyonlarının korunması kritik bir öneme sahiptir. Günlük pratikte ise bunu saÄŸlamak her zaman kolay deÄŸildir. Çünkü yeni kanser tanısı alan bir hasta ve hekimi öncelikle hastalığın tedavisine odaklanmaktadır. Ayrıca sperm dondurma iÅŸleminin tedavide gecikmeye neden olabileceÄŸi ve çok maliyetli bir iÅŸlem olduÄŸuna dair yanlış bir algı mevcuttur. Bu nedenle sperm dondurma ve saklama iÅŸlemi, kolay ulaşılabilen ve kolay uygulanabilen bir yöntem olmasına raÄŸmen etkili düzeyde kullanılamamaktadır. Oysa ki bu hastaların tedavi öncesi dondurulan sperm hücreleri ile çocuk sahibi olma ÅŸansları devam etmektedir."
"Kanser tedavisinde gecikmeye neden olmadan kolaylıkla uygulanabilir"
Doç. Dr. Cevahir Özer, sperm dondurma iÅŸleminin; kadınlardaki yumurta dondurma iÅŸleminden farklı olarak, ilaç kullanımı ve tıbbi giriÅŸim gerektirmeden yapılabildiÄŸine iÅŸaret ederek, ÅŸunları kaydetti:
"Hastalarımızdan alınan meni örneÄŸi içerisindeki spermler, koruyucu solüsyon içeren kaplara konarak sıvı azot tanklarında saklanmaktadırlar. Uygun ÅŸartlarda saklanan spermlerin süresiz olarak hayatta kalabileceÄŸi varsayılmaktadır. Dondurulduktan sonra 20 yıl saklanmış spermlerin bile canlılığını koruduÄŸu ve bu spermlerle baÅŸarılı gebelikler elde edildiÄŸi bildirilmiÅŸtir."
"Kanser tedavisi dışındaki bazı özel durumlarda da uygulanabiliyor"
Sperm dondurma iÅŸleminin kanser hastalarının dışındaki bazı özel durumlarda da uygulanabildiÄŸinin altını çizen Doç. Dr. Cevahir Özer, "Ülkemizdeki yasal mevzuat kanser tedavisi alacak olan hastaların yanında üreme fonksiyonlarının kaybedilmesine neden olabilecek ameliyatlar (yumurtaların alınması gibi) öncesinde, sperm sayısının çok düÅŸük olduÄŸu durumlarda ve cerrahi yolla sperm elde edilmesi halinde spermlerin dondurulmasına izin vermektedir” dedi.
Kanser tedavisi ile uÄŸraÅŸan hekimlerin ve kanserle mücadele eden hastaların sperm dondurma iÅŸlemi ile farkındalığının artırılmasının önemine vurgu yapan Doç. Dr. Cevahir Özer, “Sperm dondurma iÅŸleminden tüm dünyada yeterli düzeyde yararlanılamamaktadır. Kanser tanısı konulduktan sonra çok kısa süre içerisinde, kolay ÅŸekilde yapılabilecek sperm dondurma iÅŸlemin yapılmaması daha sonra parayla yerine konulamayacak bir kayba neden olabilmektedir. Bu nedenle hekimlerin ve hastaların bu konudaki farkındalığının artırılması ve yanlış algıların ortadan kaldırılması önemlidir. Ayrıca kanser tedavisi ile uÄŸraÅŸan merkezler hekimlerinin ve hastalarının bu hizmete ulaÅŸmasını kolaylaÅŸtırıcı düzenlemeleri hayata geçirmelidir" vurgusunu yaptı.
